مکتب سقاخانه : نگاهی پسااستعماری یا شرق‌شناسانه؟
نویسندگان
چکیده مقاله:
بیان مسئله : آیا مکتب سقاخانه را می‌توان متأثر از نظریه پسااستعماری دانست؛ آیا تقویت‌کننده سلطه شرق‌شناسانه است یا باید نگرش سومی را نسبت به آن یافت؟ هدف و روش تحقیق : هدف از تحقیق پیش‌رو به چالش کشیدن دو رویکرد -پسااستعمارانه و شرق‌شناسانه- به صورت توصیفی-تحلیلی برای بررسی مکتب سقاخانه است. پیشنهاد پژوهش محصور نکردن مکتب سقاخانه در دو قطبی نظریه پسااستعماری یا شرق‌شناسانه و در نظرگرفتن مسایل خاص کشور ایران است. این پژوهش ابتدا خود مکتب سقاخانه و سپس جریانات هنری روز ایران، اروپا و آمریکا را بررسی می‌کند.نتیجه‌گیری : کتاب «شرق‌شناسی» ادوارد سعید، آغاز نظام‌مند رویکرد پسااستعماری و ترجمه فارسی «دوزخیان روی زمین» فرانتس فانون، هر دو متاخرتر از شکل‌گیری جریان سقاخانه هستند. به نظر می‌رسد نظریات پسااستعماری فانون و سعید در طبقه‌بندی هنر در جامعه ایران موثر بوده؛ حال آنکه آن نظریات علاوه بر اینکه متاخرتر از جریان سقاخانه‌اند، بر جوامع دیگری منطبق هستند که شرایط برابری با جامعه ایران نداشتند. به نظر نسبت دادن این مکتب هنری به گفتمان پسااستعماری، برگرفته از نگاهی شرق‌شناسانه است. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد سقاخانه به‌عنوان جریانی پست‌مدرن هم‌زمان با اتفاقات جهان هنری غرب شکل گرفت و البته داعیه ملی بودن داشت. مردم ایران خود را استعمار‌زده نمی‌دیدند تا بخواهند به این جایگاه اعتراض کنند. سقاخانه درصدد به تصویر کشیدن امری اگزوتیک به معنی شرق‌شناسانه آن نبود؛ ضمن اینکه حال‌وهوای معنوی این هنر که بر نام‌گذاری آن بی‌تاثیر نبوده، امری آشنا با مردمان ایران است. به نظر می‌رسد تحلیل آثار سقاخانه بیشتر متأثر از جریانات متاخر باشد؛ امری که می‌توان آن را پرتاب نقد شرایط معاصر به گذشته تعبیر کرد. این جریان که پیش از به بلوغ رسیدن به حاشیه رفت، از اواخر دهه 1370 با اوج گرفتن نگاه ایرانی-اسلامی حیاتی دوباره یافت. پیشنهاد نگارندگان برای هنرمندان معاصر توجه به زمینه‌های معنوی مکتب سقاخانه و اجتناب از تکرار صوری آن است.
منابع مشابه
پروپاگاندا در مکتب سقاخانه بر اساس نظریات پیر بوردیو
دوره گذار ایران در جریان مدرنیسم بعد از انقلاب مشروطه، با شکل گیری مکتب سقاخانه به عنوان یک جریان هنری منسجم تعریفی دوباره یافت. این مکتب که مقارن با حکومت پهلوی بود منجر به تحولات بسیاری در حوزه هنر شد. حمایت‌های دولت با سیاست‌های فرهنگی سبب بسط و گسترش تشکل‌هایی با اهداف مدرنیستی شد که شکل‌گیری مکتب سقاخانه را می‌توان یکی از آن‌ها عنوان کرد. این مکتب با پروپاگاندای ویژه‌ای پاسخگوی اهداف و سیا...
متن کاملطراحی و ساخت دیوارکوب های عاشورایی(با نگاهی به نقاشی مکتب سقاخانه)
از جمله ویژگی های شاخص فرهنگ ایرانی مراسم سوگواری واقعه عاشوراست که در بقا و تداوم هویت معنوی جامعه نقش بسزایی دارد. تحقیق و پژوهش و خلق آثار هنری در رابطه با واقعه عاشورا که از اثرگذارترین حوادث تاریخ تشیع است می تواند کمک شایانی در حفظ و اعتلای فرهنگ معنوی و اشاعه آن به نسل آینده نماید. چنانکه عدم پرداخت به مراسم آئینی و سنتی حاکم بر جامعه باعث ایجاد بحران هویت آن جامعه می گردد. در این تحقیق ...
فضا در نقاشی های مکتب سقاخانه
فضا در نقاشی های "مکتب سقاخانه" که در بستری از تقابل میان سنت و مدرنیسم اوایل دهه ی چهل ایران شکل گرفته بود، از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار شد. به همین دلیل تجزیه و تحلیل فضا در این آثار، به وسیله ی بررسی المان های اصلی تشکیل دهنده ی آن ضروری به نظر رسید، تا از این طریق، تا حد امکان، شناخت کاملی از آن به دست آمده و راه هایی جهت ایجاد بستری مناسب، برای شکل گیری بیانی نو در هنر ایران فراهم گ...
15 صفحه اولپروپاگاندا در مکتب سقاخانه بر اساس نظریات پیر بوردیو
دوره گذار ایران در جریان مدرنیسم بعد از انقلاب مشروطه، با شکل گیری مکتب سقاخانه به عنوان یک جریان هنری منسجم تعریفی دوباره یافت. این مکتب که مقارن با حکومت پهلوی بود منجر به تحولات بسیاری در حوزه هنر شد. حمایت های دولت با سیاست های فرهنگی سبب بسط و گسترش تشکل هایی با اهداف مدرنیستی شد که شکل گیری مکتب سقاخانه را می توان یکی از آن ها عنوان کرد. این مکتب با پروپاگاندای ویژه ای پاسخگوی اهداف و سیا...
متن کاملسبک ادبی یا مکتب ادبی
سبک و مکتب ادبی چه تفاوتی باهم دارند؟ این دو مقوله ادبی در عین نزدیکی، گاهی از هم فاصله می گیرند. برای دریافت تفاوت سبک با مکتب قدیم ترین و جدیدترین تعاریف سبکشناسی از روی قابل اعتمادترین منابع انگلیسی استخراج شده...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 53
صفحات 43- 56
تاریخ انتشار 2017-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023